Theo các bác sĩ, cả thủy đậu và zona thần kinh đều do cùng một tác nhân gây bệnh, đó là vi rút Varicella Zoster (VZV). Bất kỳ ai từng mắc thủy đậu đều có nguy cơ mắc zona thần kinh.

Tại Việt Nam, các bệnh viện cũng ghi nhận zona thần kinh có xu hướng gia tăng sau đại dịch COVID-19 với hàng ngàn trường hợp gặp biến chứng, nhập viện mỗi năm.

Phần lớn người trưởng thành từng tiếp xúc với vi rút thủy đậu nhưng không có triệu chứng rõ ràng. Với hàng ngàn ca mắc thủy đậu mỗi năm, cộng với tình hình già hóa dân số, một người mắc cùng lúc nhiều bệnh mãn tính, số người có nguy cơ mắc zona thần kinh ở Việt Nam là rất cao.

Bệnh có thể gây ra hàng loạt biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt hay gặp ở người cao tuổi và người có bệnh lý suy giảm miễn dịch, bệnh lý nền. 

Các biến chứng này bao gồm: tổn thương da, đau đớn mức độ cao, đau thần kinh dai dẳng, mù lòa, liệt mặt, viêm phổi, viêm gan, viêm não, viêm màng não, đột quỵ…

Trong đó, đau thần kinh sau zona ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Đây là tình trạng thương tổn zona trên bề mặt đã lành nhưng bệnh nhân vẫn cảm thấy đau đớn dữ dội.

Có đến 30% trường hợp sẽ có tình trạng đau dây thần kinh sau zona.

Các cơn đau được người bệnh mô tả như dao đâm, điện giật, thậm chí còn đau hơn đau đẻ. Có khoảng hơn 50% trường hợp bệnh nhân bị đau thần kinh kéo dài đến cả năm trời và tái phát đi tái phát lại nhiều lần.

Chỉ có những người có người thân mắc bệnh zona thần kinh mới cảm nhận được sự đau đớn đến kinh hãi của người bệnh. Những thành viên trong gia đình có người mắc bệnh zona thần kinh cũng cảm thấy đau đớn cũng như xót xa cho người thân của mình.

Người già, người mắc các bệnh nền mạn tính như hô hấp (hen, COPD), tim mạch, thận, đái tháo đường…, bệnh nhân mắc các bệnh tự miễn, suy giảm/ức chế miễn dịch có nguy cơ mắc zona thần kinh cao hơn.

Hiện vắc xin zona thần kinh do hãng dược phẩm GSK sản xuất đã được Bộ Y tế phê duyệt sử dụng tại Việt Nam từ tháng 5-2024. Vắc xin có hiệu quả cao phòng ngừa zona thần kinh và tái phát bệnh, sử dụng cho người từ 50 tuổi và từ 18 tuổi có nguy cơ mắc zona thần kinh.

Là đối tác chiến lược toàn diện với GSK, Hệ thống tiêm chủng VNVC sẽ triển khai tiêm vắc xin này đầu tiên tại Việt Nam từ đầu tháng 10.