Các tỉnh phía Bắc đang chịu thiệt hại nghiêm trọng do mưa lũ gây ra. Các cơ sở y tế tại nhiều tỉnh thành đang tập trung nguồn lực cứu nạn nhân chấn thương do sạt lở, ngăn chặn nguy cơ bùng phát dịch bệnh sau mưa lũ.
Lực lượng y tế dự phòng tại các địa phương đã huy động lực lượng hỗ trợ người dân phòng chống dịch ra sao?
Người dân dọn dẹp nhà cửa sau mưa lũ tại TP Yên Bái, tỉnh Yên Bái – (Ảnh: NAM TRẦN).
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Lương Tâm, phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cho biết sau bão lũ vô số các vi sinh vật, bụi, rác, chất thải… theo dòng nước tràn ra nhiều nơi, gây ô nhiễm môi trường, tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh.
Những dịch bệnh phổ biến trong mùa mưa lũ như sốt xuất huyết, sốt rét, cảm cúm, da liễu, đau mắt đỏ, các bệnh đường tiêu hóa như tả, lỵ, thương hàn, tiêu chảy… Nguyên nhân do nguồn nước, nguồn thực phẩm có nguy cơ bị ô nhiễm do các mầm bệnh có sẵn trong nước, chất thải của người và động vật.
Người dân thiếu nước sạch sinh hoạt, sử dụng nguồn thực phẩm không đảm bảo dễ dẫn đến nhiễm bệnh.
Ông Tâm cho hay hiện Bộ Y tế đã triển khai đánh giá tình hình ảnh hưởng sau bão lũ của các địa phương, khuyến cáo người dân phòng chống dịch bệnh. Đồng thời, xem xét tình trạng của các địa phương để có phương án hỗ trợ chuyên môn, ngân sách chống dịch phù hợp.
Chia sẻ với PV, bác sĩ Thân Mạnh Hùng, phó trưởng khoa cấp cứu Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương, cho rằng dịch bệnh sau mưa bão lần này có thể sẽ diễn biến phức tạp hơn so với những đợt bão lũ trước đây. Nguyên nhân do bão lũ năm nay xảy ra trên diện rộng, nhiều tỉnh thành chịu ảnh hưởng, dịch bệnh có thể lây lan từ vùng dịch này đến vùng dịch khác.
Ông Hùng nêu rõ bão lũ gây ngập úng, nước dâng cao, sau khi nước rút có thể tiềm ẩn các mầm bệnh trong nguồn nước. Trong khi đó do mưa lũ rộng khắp, nguồn nước có thể di chuyển từ địa phương này đến địa phương khác.
Đặc biệt, gia cầm bị chết do mưa lũ, xác động vật có thể trôi nổi, di chuyển đến các tỉnh thành khác cũng có thể mang theo dịch bệnh đang lưu hành ở địa phương đó.
Một trong những bệnh lý phổ biến xảy ra sau mưa lũ là đau mắt đỏ. Theo bác sĩ Phùng Thị Thúy Hằng – phó trưởng khoa mắt Bệnh viện Bạch Mai, ngừa bệnh mắt luôn phải đi kèm vệ sinh mắt với vệ sinh môi trường.
“Viêm kết mạc sẽ gia tăng ở cộng đồng thiếu nước sạch, lứa tuổi dễ mắc các bệnh mắt thuộc 2 nhóm là trẻ em dưới 15 tuổi và người lớn trên 60 tuổi, bệnh rất dễ lây, có thể thành các vụ dịch lớn.
Bệnh lây từ người này sang người khác qua nước mắt và ghèn có chứa nhiều tác nhân gây bệnh.
Người bị viêm kết mạc hay lấy tay dụi mắt, sau đó cầm nắm vào các đồ vật sử dụng chung trong nhà, nơi làm việc, trường học… làm cho người khác khi sử dụng đồ vật đó bị lây“, bác sĩ Hằng cho hay.
Đau mắt đỏ thường lành tính nhưng cũng có không ít trường hợp bệnh kéo dài, gây biến chứng ảnh hưởng đến thị lực nên mọi người cần có ý thức phòng bệnh tốt, cần được xử trí kịp thời khi mắc bệnh.
Bác sĩ Thân Mạnh Hùng cho biết sau bão lũ người dân dễ mắc các bệnh liên quan đường tiêu hóa, trong đó thương hàn là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Salmonella typhi gây ra. Bệnh khởi phát đột ngột với sốt cao kéo dài, đau đầu, mệt mỏi, chán ăn, mạch chậm, táo bón hoặc tiêu chảy và ho khan.
Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào số lượng vi khuẩn xâm nhập cơ thể người cảm thụ, trung bình 8 – 14 ngày.
Để phòng bệnh, các bác sĩ khuyến cáo cần ăn chín uống sôi, vệ sinh môi trường, vệ sinh nguồn nước, vệ sinh tay trước và sau khi chế biến thực phẩm, ăn uống, vệ sinh môi trường bề mặt bằng các nhà thuốc Mai Tín khử khuẩn thông thường. Đồng thời khi có biểu hiện đường tiêu hóa như buồn nôn, nôn, đi ngoài phân lỏng, cần thông báo ngay cho y tế cơ sở.
Bộ Y tế khuyến cáo người dân không sử dụng gia súc, gia cầm chết do mưa lũ làm thức ăn – (Ảnh: người dân cung cấp)
Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) khuyến cáo người dân tuyệt đối không sử dụng gia súc, gia cầm chết làm thức ăn hoặc chế biến thực phẩm. Với những khu vực bị ngập lụt, sạt lở gây chia cắt, khuyến khích người dân sử dụng thực phẩm chế biến sẵn, ăn ngay như lương khô, mì gói, nước uống đóng chai…
Trường hợp các nguồn cấp nước như giếng khoan, giếng khơi bị ngập úng thì phải được lọc và khử trùng trước khi sử dụng.
Bên cạnh đó kiểm soát chất lượng an toàn thực phẩm các loại lương thực, thực phẩm, nước uống do các tổ chức, cá nhân hỗ trợ đồng bào vùng lũ lụt nhằm đảm bảo không để các sản phẩm bị hỏng, mốc, giập vỡ, hết hạn sử dụng… đến tay người dân.
